काठमाडौं । गत एक दशकमा विदेशमा रहेका नेपालीको सङ्ख्या झन्डै साढे दुई लाखले मात्र बढेको र उनीहरूको सङ्ख्या २२ लाख मात्र देखिनुलाई जानकार तथा विज्ञहरूले सन्देहपूर्वक हेरिरहँदा अधिकारीहरूले भने विवरणमा ‘केही त्रुटि भएकै भए पनि त्यो नै यथार्थनजिक’ भएको प्रतिक्रिया दिएका छन्।

विज्ञहरूले नेपाल सरकारकै र अन्य स्रोतबाट विगतमा प्रस्तुत गरिएका विवरणसँग मेल नखाने गरी जनसङ्ख्या प्रतिवेदनमा विदेशमा रहेका नेपालीहरूको विवरण देखिएको भन्दै गणकहरूको बुझाइमा नै समेत समस्या देखिएको हुनसक्ने आशङ्का व्यक्त गरेका छन्।

अहिले राष्ट्रिय तथ्याङ्क कार्यालयका एकजना अधिकारीले समेत आफूहरूले तथ्याङ्क सङ्कलनमा अपनाएको शैलीको ‘केही सीमितता भएको’ स्वीकारेका छन्।

“परिवार नै पूरै विदेशमा बस्ने नेपालीहरूलाई जनगणनाको समयमा हामीले सम्पर्क गर्न सकेनौँ,” कार्यालयका उपप्रमुख हेमराज रेग्मी बताउछन्।

रेग्मिले भने हामीले “नेपालको क्षेत्रभित्र मात्र गरिएको जनगणना भएकाले परिवारको कम्तीमा एकजना सदस्य नेपालमा रहेकाको हकमा मात्र त्यस्तो विवरण लिएका हौँ।”

श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयका प्रवक्ताले वास्तविकतामा ‘२०/३० प्रतिशत त्रुटि’ भएको हुनसक्ने ठान्छन्।

प्रवक्ता डन्डुराज घिमिरेका अनुसार “भारतमा धेरै मौसमी रोजगारीमा जान्छन्, कोरोनाकालमा धेरैजना स्वदेश फर्किएको समय थियो। निश्चित समयपछि फर्कनेहरू समेत उत्तिकै रहेको जनगणनाले देखाएको छ।”